Dịch Cúm 2025: Diễn biến nghiêm trọng?

Dịch Cúm 2025: Diễn biến nghiêm trọng?
Dịch cúm năm nay bùng phát mạnh do sự biến đổi của virus, sự suy giảm miễn dịch cộng đồng sau đại dịch Covid-19, tỷ lệ tiêm chủng thấp, ảnh hưởng của môi trường và khí hậu, cùng với sự chậm trễ trong điều trị.
Theo TS.BS Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy (TP HCM), dịch cúm mùa năm nay diễn biến phức tạp và nghiêm trọng trên toàn cầu, được đánh giá là đợt dịch nguy hiểm nhất trong nhiều năm qua. Ở Việt Nam, dù tổng số ca mắc chưa tăng đáng kể, nhưng số ca nặng xuất hiện nhiều tại một số bệnh viện.
Nguyên nhân chính là sự gia tăng của chủng cúm A/H3N2 – một chủng có độc lực cao, thường gây bệnh cảnh nghiêm trọng hơn, đặc biệt ở người cao tuổi. Bên cạnh đó, miễn dịch cộng đồng suy yếu sau thời gian giãn cách phòng chống Covid-19 càng làm dịch cúm thêm trầm trọng.
Tỷ lệ tiêm vaccine cúm thấp cũng góp phần làm tăng số ca mắc. Ở nhiều quốc gia, bao gồm Việt Nam, việc tiêm phòng cúm hàng năm chưa phổ biến, đặc biệt trong nhóm nguy cơ cao như người già, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai. Hơn nữa, virus cúm thay đổi nhanh chóng, đôi khi làm giảm hiệu quả của vaccine, dù đã được cập nhật hàng năm. Điều này khiến dịch bệnh lan rộng, bệnh viện quá tải và nguồn thuốc điều trị khan hiếm.
Môi trường và khí hậu cũng là yếu tố thúc đẩy dịch cúm. Biến đổi khí hậu, thời tiết lạnh, độ ẩm cao tạo điều kiện thuận lợi cho virus phát triển và lây lan nhanh. Ô nhiễm không khí, đặc biệt là bụi mịn (PM2.5), làm tăng nguy cơ mắc bệnh và khiến tình trạng bệnh nặng hơn.
Ngoài ra, sự chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị cũng làm gia tăng mức độ nghiêm trọng của dịch cúm. Nhiều bệnh nhân tự điều trị tại nhà, chỉ đến bệnh viện khi bệnh đã chuyển nặng, dẫn đến nguy cơ biến chứng cao. Đặc biệt, số ca đồng nhiễm và bội nhiễm gia tăng, khiến điều trị trở nên phức tạp. Virus cúm có thể làm tổn thương niêm mạc hô hấp, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm phổi, nhiễm trùng huyết. Việc đồng nhiễm với các virus hô hấp khác như RSV, SARS-CoV-2 hay adenovirus càng làm tăng mức độ nguy hiểm, nhất là ở người có bệnh nền mạn tính như tiểu đường, tim mạch, phổi tắc nghẽn mạn tính, cũng như người già và trẻ nhỏ có hệ miễn dịch yếu.
Cúm mùa là bệnh nhiễm trùng cấp tính đường hô hấp do virus cúm gây ra, phổ biến vào mùa đông - xuân khi thời tiết lạnh và ẩm. Bệnh lây qua giọt bắn và tiếp xúc với dịch tiết của người bệnh. Triệu chứng thường gặp gồm sốt cao, đau đầu, đau mỏi cơ, mệt mỏi, ho khan, đau họng, nghẹt mũi. Ở người khỏe mạnh, bệnh kéo dài 5-7 ngày, nhưng có thể diễn tiến nặng hơn ở nhóm nguy cơ cao.
Để phòng ngừa cúm mùa, ngành y tế khuyến cáo tiêm vaccine hàng năm, đặc biệt cho nhóm dễ bị biến chứng. Đồng thời, cần thực hiện các biện pháp như đeo khẩu trang nơi đông người, rửa tay thường xuyên, che miệng khi ho hoặc hắt hơi để hạn chế lây lan virus. Lối sống khoa học, chế độ dinh dưỡng hợp lý và nghỉ ngơi đầy đủ cũng giúp tăng cường đề kháng.
Khi có triệu chứng nghi ngờ cúm như sốt cao, ho, đau đầu, đau ngực, nên nghỉ ngơi, uống đủ nước và theo dõi tình trạng sức khỏe. Nếu xuất hiện các dấu hiệu nặng như khó thở, đau tức ngực, lơ mơ hoặc tím tái, cần đến cơ sở y tế ngay để được kiểm tra và điều trị kịp thời, tránh nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Đặc biệt, những người thuộc nhóm nguy cơ cao cần được thăm khám sớm khi có dấu hiệu đầu tiên để can thiệp kịp thời và giảm thiểu rủi ro.